ผมได้ยินคำว่า AI หรือ Artificial Intelligence ที่แปลว่า ปัญญาประดิษฐ์ มาตั้งแต่ต้นพุทธทศวรรษ 2530 (ปลายคริสตทศวรรษ 1980) นับถึงวันนี้ก็เกือบ 30 ปีแล้ว

เป็น 30 ปีที่ AI มีพัฒนาการแบบก้าวกระโดด ยิ่งหากย้อนกลับไปเทียบเคียงกับภาพยนตร์เรื่อง The Terminator ที่ออกฉายในปี ค.ศ.1984 ก็ทำให้เห็นว่า เกือบ 34 ปีที่ผ่านมา (ค.ศ.1984-2017) แนวคิดหรือธีมหลักของหนังชุดฅนเหล็ก 2029 มีแนวโน้มเข้าใกล้ความจริง

เพราะทุกวันนี้ เทคโนโลยีหุ่นยนต์ ได้เข้ามามีบทบาทเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของมวลมนุษยชาติมากขึ้นทุกที แม้ว่า นับถึงวันนี้ ที่ศูนย์วิจัยหรือองค์กรธุรกิจในอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ได้พากันทยอยออกมา ประกาศความคืบหน้าผลงานจากห้องปฏิบัติการ และการนำหุ่นยนต์ออกจำหน่ายในเชิงพาณิชย์มากมายก็ตาม แต่เชื่อว่ายังมีเทคโนโลยีหุ่นยนต์อีกมาก ที่หน่วยงานเหล่านี้ยังไม่ได้เปิดเผยข้อมูลออกมาสู่สาธารณชน

AI (Artificial Intelligence) หมายถึง ปัญญาประดิษฐ์ ซึ่งนักวิชาการมากมายได้ให้นิยามเกี่ยวกับคำนี้ อาทิ ปัญญาประดิษฐ์ คือ ความพยายามใหม่อันน่าตื่นเต้นที่จะทำให้คอมพิวเตอร์คิดได้ ซึ่งเป็นเครื่องจักรที่มีสติปัญญาอย่างครบถ้วนและแท้จริง (Haugeland, 1985)

ปัญญาประดิษฐ์ คือ กลไกของกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับความคิดมนุษย์ เช่น การตัดสินใจ การแก้ปัญหา การเรียนรู้ (Bellman, 1978) ปัญญาประดิษฐ์ คือ วิชาของการสร้างเครื่องจักรที่ทำงานในสิ่งซึ่งอาศัยปัญญาเมื่อกระทำโดยมนุษย์ (Kurzweil, 1990)

ปัญญาประดิษฐ์ คือ การศึกษาวิธีทำให้คอมพิวเตอร์กระทำในสิ่งที่มนุษย์ทำได้ดีกว่าในขณะนั้น (Rich และ Knight, 1991) ปัญญาประดิษฐ์ คือ การศึกษาความสามารถในด้านสติปัญญาโดยการใช้โมเดลการคำนวณ (Charniak และ McDermott, 1985) ปัญญาประดิษฐ์ คือ การศึกษาวิธีการคำนวณที่สามารถรับรู้ ใช้เหตุผล และกระทำ (Winston,  1992)

ปัญญาประดิษฐ์ คือ การศึกษาเพื่อออกแบบเอเจนต์ที่มีปัญญา (Poole และคณะ, 1998) ปัญญาประดิษฐ์ เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมที่แสดงปัญญาในสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น (Nilsson, 1998)

จะเห็นได้ว่า แม้นิยามของคำว่า ปัญญาประดิษฐ์ จะมีหลากหลาย ทว่า ตัวอย่างทางรูปธรรมที่เราๆ ท่านๆ ได้สัมผัสกับปัญญาประดิษฐ์กันในวันนี้ ได้ปรากฏเป็นจริงแล้ว หลายกรณีด้วยกัน ซึ่งบางครั้งหลายท่านอาจไม่ทราบว่า สิ่งอำนวยความสะดวก เครื่องไม้เครื่องมือ หรืออุปกรณ์ไฮเทคต่างๆ เหล่านั้น คือปัญญาประดิษฐ์

ตัวอย่างใกล้ตัวสำหรับคนใช้ iPhone ก็คือ Application ที่ชื่อ Siri ซึ่งเป็นโปรแกรมประเภท Natural Language Interface ซึ่งเป็นการทำให้ระบบสามารถตอบคำถามที่คนพูดเข้ามาตามปกติได้ โดยใช้วิธีการที่ซับซ้อนในการสืบค้นข้อมูลจากฐานข้อมูล

Siri นั้นเปรียบเสมือนเป็นเลขานุการส่วนตัวที่มีความชาญฉลาดในการโต้ตอบและทำตามคำสั่งจากผู้ใช้ที่ใช้ภาษาพูดปกติ คือ ผู้ใช้ไม่จำเป็นต้องใช้คำสั่งเฉพาะในการบอกให้ Siri ทำงานให้ เจ้า Siri ที่ว่านี้ Apple เริ่มนำมาใช้งานใน iPhone 4s และต่อมาก็นำมาใช้กับ iDevice รุ่นใหม่ๆ อีกด้วย (ศรัณย์ อินทโกสุม, 2555)

อีกตัวอย่างหนึ่ง ซึ่งอันนี้อาจไกลตัวไปสักนิด นั่นคือ Google Car

Google Carขับเคลื่อนไปโดยไม่ชนสิ่งกีดขวาง ไม่ว่าจะเป็นรถยนต์ด้วยกัน รถจักรยานยนต์ รถจักรยาน คน สัตว์ และสิ่งของสองข้างถนน ด้วยระบบเรดาร์ (Radar) ระบบโซนาร์ (Sonar) ทำงานร่วมกับกล้องวงจรปิด Ladybugs ตัวหลัก โดยมีกล้องวงจรปิดถ่ายคนขับอีกตัวหนึ่ง และกล้องหน้าซ้ายขวาอีก 2 ตัว กล้องหลังอีก 2 ตัว

โดยระบบเรดาร์ (Radar) และระบบโซนาร์ (Sonar) จะทำงานร่วมกันสะท้อนสัญญาณสิ่งกีดขวาง รวมเรียกว่า Lidar หรือ Light Detection And Ranging ซึ่งบางทีก็เรียกว่า LADAR ที่ติดตั้งไว้รอบคัน ด้านหน้า 3 จุด ซ้าย กลาง และขวา ด้านซ้ายอีก 3 จุด หน้า กลาง หลัง ด้านขวาอีก 3 จุด หน้า กลาง หลัง และด้านหลังอีก 3 จุด ซ้าย กลาง และขวา

โดยเทคโนโลยี LADAR นั้นมีใช้มานานแล้วครับ ไม่ใช่เพิ่งเกิดที่ Google Car เพราะในอดีต เขามีไว้สำหรับการตรวจสภาพพื้นผิว ทางโค้ง เนิน หลุมบ่อ ต่างๆ

โดย LADAR จะใช้งานร่วมกับเทคโนโลยี  Structure From Motion หรือ SFM ผ่านระบบภาพสามมิติ หรือ 3D(Three Dimensions) และ Long-Wave Infrared หรือ LWIR  รวมถึง Adaptive Cruise Control หรือ ACC (จักรกฤษณ์ สิริริน, 2555)

Google Car และ Siri คือ AI ที่กำลังโลดแล่นบนโลกของเราครับ