เราเคยตั้งคำถามมั้ยว่า “ศิลปะ” มันมีประโยชน์อะไรกับชีวิตของเรา???? หลายๆ คนยังคิดว่ามันเป็นเรื่องของคนมีอันจะกิน ของฟุ่มเฟือย และไกลตัว!!… ซึ่งแท้ที่จริง “ความคิดสร้างสรรค์” หรือแม้กระทั่งศิลปะมันอยู่รอบๆ ใกล้ตัวเรา… หน้าที่ของมันไม่ได้ทำเพียงแค่ “สร้างมูลค่าเพิ่ม” ให้กับสินค้า หรือ “ธุรกิจ” อย่างที่คนส่วนใหญ่มักจะพยายามสร้างคุณค่าให้กับงานศิลปะในความหมายเพียงอย่างเดียว… เพราะว่ามันง่ายถ้าทำให้คนส่วนใหญ่เข้าใจว่ามันสำคัญด้วยเหตุผลที่มันสามารถ “ทำเงิน” หรือสร้าง “มูลค่า” โดยมองข้าม “คุณค่า” ที่แท้จริงของมัน !!
.
งานศิลปะบางชนิดมันอยู่ใกล้ตัวเรามาก ใกล้แม้กระทั่งเราตื่นนอนขึ้นมาเราก็พบเจอ ผลิตภัณฑ์ของใช้ต่างๆ เสื้อผ้าที่เราสามารถสวมใส่มันได้… เพลงที่ฟังมันได้อยู่ทุกวัน ยานพาหนะที่เราใช้โดยสารขับขี่ใช้ไปไหนต่อไหนในระหว่างวัน ตลอดจนทุกสิ่งอย่างที่อยู่รายล้อมรอบตัวเรา… บทความสุดท้ายใน Series 20XX (สองพันเอ็กซ์เอ็กซ์) ผมจะขอพูดถึงเรื่องที่ใกล้ตัวมากที่สุด แล้วคอยดูกันว่าจากสิ่งของเล็กๆ ที่สุดมันสามารถเชื่อมโยงต่อเนื่องไปสู่สิ่งที่ยิ่งใหญ่ได้อย่างไรบ้าง???
.
“เสื้อยืด” ก็เป็นอีกหนึ่งพื้นที่ ที่ศิลปินระดับโลกใช้ถ่ายทอดผลงานศิลปะผ่านออกมาในรูปแบบเสื้อที่สวมใส่ได้ เปลี่ยนแคนวาสเป็นพื้นผ้าลายสกรีนบนเสื้อ… ย้ายการแสดงผลงานจากมิวเซียม แกลลอรี่ มาสู่ร่างกายผู้คนในสังคม!!… เสื้อบางตัวมีคุณค่าใช้แสดงทัศนคติความเชื่อของศิลปินและผู้สวมใส่ เช่น “I Hate Pink Floyd” เป็นข้อความบนเสื้อยืดที่ John Lydon (จอห์น ไลด้อน) นักร้องนำของวง The Sex Pistols ใส่เมื่อปี 1976 เพื่อประกาศแนวคิดต่อต้านแนวเพลงโปรเกรสซีฟร็อค ของวง Pink Floyd เขามองว่าแนวเพลงนี้ยังห่างไกลผู้ฟัง ต่างจากเพลงพังค์ที่เข้าถึงหนุ่มสาวยุคใหม่ได้มากกว่า หรือจะเป็นเสื้อ SMILEY T-SHIRT สกรีนคำว่า “NIRVANA” แท้จริงแล้วมีที่มาที่ไปจากภาพหน้ายิ้มที่เคิร์ท โคเบนเป็นคนวาดเอง และถูกปล่อยสู่สายตาสาธารณะชนในปี 1991 ด้วยการอยู่บนโปสเตอร์โปรโมตงานปาร์ตี้เปิดตัวอัลบั้ม ‘NEVERMIND’ ของวงนั่นเอง ซึ่งไม่คิดว่าสิ่งนี้ได้กลายเป็นไอคอนิก เป็น REFERENCE ของวงการแฟชั่น ถูกนำมาสกรีนบนเสื้อผ้า สิ่งของมากมาย.หลากหลายแบรนด์ เป็นต้น…
.
ในขณะที่บางตัวมีความสำคัญในระดับการเมือง การปกครอง ใช้เป็นเครื่องมือในการต่อสู้กับระบบบางอย่างในสังคมของเหล่าผู้นำทางการเมืองมาแต่ไหนแต่ไร เช่น ในปี 1960 เสื้อยืดพิมพ์สโลแกนได้บูมในฐานะไอเทมแฟชั่นเต็มตัว เมื่อป้าแห่งความพังก์อย่าง Vivienne Westwood (วิเวียน เวสต์วูด) กับ Malcolm McLaren (มาลคอล์ม แม็คลาเร็น) แฟนหนุ่มของป้า ใช้เสื้อยืดเป็นพื้นที่ประกาศจุดยืนทางความขบถๆ ของตัวเอง จากเสื้อยืดคอลเลคชั่น War and Peace ฝีมือการออกแบบของเจ้าแม่จอมขบถแห่งวงการแฟชั่น Vivienne Westwood เมื่อปี 2012 ที่ไม่เพียงฉลองการครบ 3 ทศวรรษในวงการแฟชั่น แต่ยังเพื่อเรียกร้องสิทธิให้ผู้ลี้ภัยทางธรรมชาติที่ต้องอพยพจากบ้านเกิด… หรือในประเทศอเมริกา ดินแดนของความหลากหลายทางเชื้อชาติที่เรียกได้ว่าอิสระที่สุด ได้มีแบรนด์ชื่อดังอย่าง ‘Supreme’ ออกเสื้อยืดคอลเล็คชั่น ที่สกรีนข้อความบนอกเสื้อไว้ว่า “Why not get together with some friends soon and say No! Say no to racists, to sexist pigs, to authority figures, to religion; say no to television, patriotism, political ideologies, any of the thousand and one ways in which this society keeps you from realizing your own needs and desires. You’ll find the more you do it, the more you’ll like it! Just say “fuck off.” You’ll get a lot of satisfaction.”
.
(ทำไมไม่ลองร่วมตัวกับกลุ่มเพื่อน และโห่ร้องก้องตะโกนกันว่า “พวกเราไม่เอาการเหยียดเพศ, พวกเราไม่เอาศาสนา, พวกเราไม่ดูทีวี, พวกเราเกลียดค่านิยมการรักชาติ, กูเกลียดแนวคิดทางการเมือง กูเกลียดทุกอย่างในสังคมนี้ที่คอยริดรอนสิทธิและความต้องการของพวกเรา และวิธีง่าย ๆ ที่พวกเราจะได้รับความสนใจจากจุดนี้คือพูดคำว่า “ช่างแม่ง” ดัง ๆ”)
.
และนั่นก็ไม่ได้หมายความว่าเป็นเพียงเพราะข้อความดังกล่าวมีเนื้อหาที่ “โดนใจ” ผู้บริโภคเพียงอย่างเดียว แต่การสวมใส่เสื้อผ้าเหล่านี้ต่างหากคือวิธีการแสดงจุดยืนทางการเมืองของผู้สวมใส่วิธีหนึ่งที่ได้ผลอย่างเป็นรูปธรรม โดยที่ไม่ต้องพูดอะไรให้เปลืองน้ำลาย เข้าข่าย “ไม่พูดเยอะ เจ็บคอ”
.
หรือบางตัวก็มีคุณค่าเป็นต้นทางของสไตล์ของบุคคลสำคัญๆ ของโลกที่ได้ส่วมใส่เพื่อแสดงตัวตนกับสาธารณะ เช่น “จัสติน บีเบอร์” ถึงกับมีคนตั้งข้อสังเกตว่าหลายๆ การทัวร์คอนเสิร์ตของเขา ‘T-Shirt Look’ ดูเหมือนจะเป็นสัญลักษณ์ประจำตัวบีเบอร์ไปเรียบร้อยแล้ว หรือพระเอกในช่วงปี 1955 ให้ย้อนกลับไปสักปี 1955 James Deans (เจมส์ ดีนส์) ผู้นำเทรนด์จากภาพยนตร์เรื่อง ‘Rebel Without a Cause.’ ระดับตำนาน กับเสื้อยืดสีขาวที่เป็นที่มาของ ‘White T-Shirt’ เป็นเอกลักษณ์ของเขา
.
เรื่องราวของมันคือ “คุณค่า” ที่ผู้คนลืมเลือน… มองมันเพียงแค่เป็น “แฟชั่น” ของฟุ่มเฟือย ขยะเด็กแว้นซ์ หรืออะไรก็แล้วแต่ที่คนมองข้าม… ทั้งหมดจะถูกเรียบเรียงผ่านของสะสม เสื้อยืดวินเทจของผมตลอด 7 ปี… ของบางชิ้นมีอายุยาวนานมากกว่า 60 ปีและของบางชิ้นผ่านการเดินทางมาแล้วทั่วทุกมุมโลก… ของบางชิ้นผ่านเหตุการณ์สำคัญๆ ของโลกมาแล้ว… ทั้งหมดผมเก็บมาด้วยความรู้สึกใส่ใจและเรียนรู้เรื่องราวของเสื้อแต่ละตัวผ่านของสะสมที่อยากแบ่งปันให้ผู้คนได้รับรู้เรื่องราวที่แท้จริงในอดีตของเสื้อแต่ละตัว !!… ผมเป็นคนธรรมดา ไม่ได้เป็นเศรษฐีหรือจะมาหาผลประโยชน์จากมัน ผมเก็บด้วยกำลังทรัพย์ของตัวเอง ตามกำลังที่เรามี… ของอาจจะไม่ได้เยอะ ของอาจจะไม่ครบไลน์ เหมือนนักสะสมทั่วไป… แต่รับรองว่าน่าสนใจและไม่ได้มีวัตถุประสงค์ที่ต้องการจะอวดอะไร? เพราะผมก็เก็บมาตามที่คนธรรมดาๆ อย่างผมจะไหว และอาจจะมีเพื่อนนๆ พี่น้องที่อย่างร่วมแชร์ประสบการณ์มาร่วมด้วยช่วยกัน
.
…”ผมไม่เก็บค่าเข้าชม” “ไม่ได้ขายของเป็นหลัก” และจะเปิดให้ผู้คนสาธารณะได้แวะเวียนเข้ามาดู มาชม… ของทุกอย่างจะมีการทำคอนเท้นท์ ทำเนื้อหาที่ดี เข้ามาตรฐานมิวเซียมสากล… มีการจัดเปลี่ยน Theme ทุกสองเดือน… เช่น ทีมเพลงร็อค ทีมเพลงแจ๊ส แล้วยังมีกิจกรรมอื่นๆ ที่ทำให้ทุกประสบการณ์ รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัสสมบูรณ์… ดูเสื้อวินเทจ ฟังเพลงจากแผ่นเสียงต้นฉบับ อ่านเรื่องราวในอดีต ดื่มด่ำกับเครื่องดื่มและขนมที่ถูกคิดค้นขึ้นเป็นพิเศษบนคาเฟ่ที่ถูกออกแบบเปลี่ยนไปตาม Theme นั้นๆ… อาจจะมีหนังสือตามมา แล้วกิจกรรมอีเวนท์อีกต่อเนื่อง…
.
ที่ขาดไม่ได้คือ “Wissawat Manorat” แห่ง Off Collector… นักสะสมเสื้อวินเทจคนไทยที่ได้รับการยอมรับในระดับโลก ที่ผันตัวเองมาเป็นพ่อค้าเบอร์ต้นๆ ของเมืองไทย ที่จะมาเป็น Curator… ภัณฑรักษ์ใหญ่ให้กับ มิวเซียมเล็กๆ แห่งนี้!!!! ในนาม ” T-SHIRT MUSEUM Thailand หรือ MOTT ( MUSEUM OF TEEs Thailand) … ถือเป็น MOTT x OFF COLLECTOR
.
ภาพที่เห็นในอัลบั้มนี้ ยังไม่ใช่จุดสำเร็จ แต่การเดินทางเข้ามาจนถึงใกล้จะเสร็จแล้ว อีกไม่น่าเกิน 2 เดือน มิวเซียมและคาเฟ่จะเปิดให้บริการแล้ว… สถานที่เราพร้อมแล้ว ตอนนี้ทีมงานกำลังทำคอนเท้นท์ เนื้อหา และการจัดแสดงในสมบูรณ์ใน Theme แรกอยู่!!!
.
ยังยืนยันว่าไม่ได้ทำเพื่อธุรกิจ เพราะค่าตกแต่งกับค่าพื้นที่ ก็ไม่คุ้มจะลงทุนแล้ว… ธุรกิจหน่ะ ผมทำหลายธุรกิจแล้ว… อันนี้เรามาสร้างความหมาย และพื้นที่แลกเปลี่ยนความรู้ ความคิดดีๆ กันดีกว่า และเปิดรับทุกคน ไม่ว่าจะเป็นพ่อค้า นักสะสม หรือคนทั่วไป ให้เป็นพื้นที่สำหรับทุกคน… ไม่ต้องคิดเรื่องเงินบ้าง ไม่ต้องมองด้วยผลประโยชน์ไปซะทุกเรื่อง… เราทำเพราะต้องการแบ่งปันงานศิลปะดีดีและอยากให้คนในสังคมไทยทั่วไปเห็นว่า “ศิลปะมันอยู่ใกล้ตัว” เราขนาดไหน??? มันทำให้ชีวิตเราดีขึ้นได้อย่างไร??
.
มาลองใส่เสื้อตัวที่ท๊อปๆ ของโลก ตัวที่เคยแพงที่สุดในโลก แรร์ไอเท็ม เบญจภาคีเสื้อยืด หรือคนสำคัญไอดอลของคุณเคยใส่… มาถ่ายรูปเล่นกันนะฮะ… ไม่ได้มีแค่เสื้อยืดนะ รองเท้า กระเป๋า Jacket Vintage Brandname… คอลเล็คชั่น POLO และอีกหลากหลายคอลเล็คชั่นที่คุณจะตกใจว่ามันเป็นงานศิลปะ มันมีแบบนี้ด้วยเหรอ???… ฝากเอาไว้ในอ้อมอกอ้อมใจ มาไม่ต้องเสียเงิน มาดูฟรี มาแลกเปลี่ยน มา ชม ชิว ช็อป แชร์ งานศิลปะดีๆ ที่มีคุณค่ามากกว่ามูลค่าที่ใครพูดกันครับ!!!!
.
“ความรู้” จากเรื่องราวของสิ่งของต่างๆ ที่อยู่รอบตัวเราคือ ต้นทาง แห่งงานศิลปะ ที่จะเป็นตัวบอกว่า ศิลปะ นั้นสำคัญกับชีวิตความเป็นอยู่ของพวกเราอย่างไร??… มีมิติมากมายที่ซ่อนอยู่… ในต่างประเทศการมี “พิพิธภัณฑ์” หรือ”แหล่งเรียนรู้” จะทำให้ผู้คนในสังคมมีทางเลือก เห็นถึงความแตกต่างทางความคิดที่หลากหลาย ซึ่งนำไปสู่การเกิดมุมมอง “ความคิดสร้างสรรค์” ที่จะนำไปใช้ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของตัวเองและทำให้สังคมเมืองพัฒนาขึ้นในอีกหลากหลายมิติ… แต่ในปัจจุบัน เทคโนโลยีก้าวหน้า ผู้คนเร่งรีบ มีการแข่งขันที่สูงมาก… การไปพิพิธภัณฑ์อาจจะเป็นเรื่องที่ล้าสมัย และคนรุ่นใหม่มีเวลาที่จะไปน้อยลงเรื่อยๆ… พื้นที่แห่งการเรียนรู้เหล่านี้จึงต้องปรับสภาพตนเองให้สามารถนำเนื้อหา สาระ กระจายเข้าไปสู่ผู้คนผ่านเทคโนโลยี ช่องทางอื่นๆ ได้มากขึ้น รวมถึงการปรับเปลี่ยนพื้นที่ให้รองรับกิจกรรมทางสังคมของคนรุ่นใหม่มากขึ้นเรื่อยๆ
.
อ้างอิง
- “อิทธิพลเพลงร็อคสู่ “เสื้อยืด” สะท้อนตัวตนผู้สวมใส่” https://news.thaipbs.or.th/content/137662
- “BAND T-SHIRT การเดินทางของวงดนตรีสู่ CULTURE สุด CLASSY อย่าง “เสื้อวง”” http://www.cheeze-looker.com/Article/Details/3932/band-t-shirt-culture-classy
- “#004 ‘Plain T-Shirt’ จาก James Dean จนถึง Justin Bieber กับการเดินทางของ ‘เสื้อยืด’ ที่ไม่ธรรมดา…” http://www.cheeze-looker.com/Article/Details/2854/004-plain-t-shirt-james-dean-justin-bieber
- “เจาะลึกความเป็นมาและประวัติศาสตร์เสื้อยืด ไอเทมสุดฮิตตลอดกาล” https://www.unlockmen.com/the-base-sukhumvit-50
- “ทีเชิร์ต” https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%95
- “สตรีทแฟชั่นและการเมือง ความเกี่ยวเนื่องที่มีอย่างยาวนาน บนความวุ่นวายของมนุษย์ !?” http://www.soul4street.com/1482234702%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%97%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87-%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%99-%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B9%8C/

รูปภาพ : Credit : Apostrophy’s Group Co., Ltd.