นักออกแบบและสร้างภาพการ์ตูนภาพเคลื่อนไหว (Animator)
By : Pattarakorn Vorathanuch
จาก “เหตุมหัศจรรย์” ถึง “คุณทองแดง” และก้าวที่สำคัญของวงการแอนิเมชั่นไทย
เชื่อหรือไม่ว่า คนไทยส่วนใหญ่รู้จักการ์ตูนแอนิเมชั่นเรื่องแรกจากผลงานของประเทศญี่ปุ่น
และทราบหรือไม่ว่ามีคนไทยรุ่นใหม่จำนวนไม่น้อย ที่เข้าใจผิดมาตลอดว่าประเทศญี่ปุ่นคือประเทศแรกที่สร้างการ์ตูนแอนิเมชั่น
แต่จากข้อมูลที่ได้ทราบมานั้น การ์ตูนได้ถือกำเนิดขึ้นเมื่อประมาณคริสตศตวรรษที่ 13 ซึ่งเป็นยุคของศิลปะเรเนซองต์ ซึ่งคำว่าการ์ตูน มีรากศัพท์มาจากภาษาอิตาเลี่ยนว่า catone ซึ่งแปลว่า กระดาษผืนใหญ่
โดยรวมการ์ตูนของแต่ละชาตินั้นมีลายเส้นและการพัฒนาที่แตกต่างกันไป แต่สิ่งหนึ่งที่เหมือนกันคือ การ์ตูนจะมีลักษณะการเดินเรื่องเป็นช่องสี่เหลี่ยม หรือที่เรียกว่า Story Board และมีการใส่คำพูดของตัวการ์ตูนในแต่ละช่อง หรือที่เรียกกันว่า คอมิค หรือบับเบิ้ล
การ์ตูนฝรั่ง เริ่มต้นที่ยุโรปสมัยคริสตศตวรรษที่ 18 โดยมีการค้นพบภาพร่างของการ์ตูนของ William Hogarth นักวาดการ์ตูนชาวอังกฤษในปี ค.ศ.1843 การ์ตูนในอดีตมีบทบาทในทางเสียดสีการเมือง ซึ่งเป็นที่นิยมมากในอังกฤษ และจากจุดเริ่มต้นนี้เองทำให้ประเทศอื่นๆ เช่น เยอรมัน จีน เริ่มตีพิมพ์หนังสือการ์ตูนลงในสื่อต่างๆ ด้วย
การ์ตูนญี่ปุ่นเริ่มต้นในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 คริสตศตวรรษที่ 19 ซึ่งพัฒนามาจาก มังงะ (manga) แปลตรงตัวว่า “ภาพตามอารมณ์” โดยพัฒนามาจากการผสมผสานศิลปะการวาดภาพแบบอุคิโยเอะกับจิตรกรรมตะวันตก
ส่วนการ์ตูนไทยมาจากงานภาพวาดบนกำแพงตามวัดวาอารามต่างๆ โดยเริ่มหลังจากที่ประเทศไทยกำลังเข้าสู่ยุคพัฒนาประเทศให้เข้ากับวัฒนธรรมตะวันตก และการ์ตูนแอนิเมชั่นไทยเรื่องแรก เกิดขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2498 ผลงานโดย ปยุต เงากระจ่าง ชื่อเรื่อง “เหตุมหัศจรรย์”
หลายปีถัดมา การสร้างการ์ตูนในแต่ละประเทศได้มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จนกระทั่งภาพการ์ตูนเคลื่อนไหวถูกเริ่มจากการสร้างสรรค์ด้วยคาแร็กเตอร์ของตัวการ์ตูน และนำมาต่อยอดด้วยการเขียนสคริปต์จนพัฒนามาเป็นเรื่องราว (Storyboard) แล้วจึงใช้เทคโนโลยีในการทำภาพเคลื่อนไหว ตลอดจนการตัดต่อ ลำดับภาพ และบันทึกเสียง
ในปี พ.ศ.2557 มูลค่าตลาดโลกในธุรกิจดิจิทัลคอนเทนส์มีมูลค่ากว่า 6.3 ล้านล้านบาท โดยมูลค่าตลาดในไทยคิดเป็น 0.27 เปอร์เซ็นต์ของมูลค่าตลาดโลกหรือประมาณ 17,000 ล้านบาท
ในส่วนของแอนิเมชั่นมีมูลค่าส่งออกอยู่ที่ 750,000 ล้านบาท และคาดการณ์ว่าในช่วงปี พ.ศ. 2556-2559 มูลค่าตลาดแอนิเมชั่นของไทยจะเติบโตขึ้นร้อยละ 10-15
การ์ตูนแอนิเมชั่น เรื่อง “คุณทองแดง ดิ อินสไปเรชั่นส์” เป็นภาพยนตร์การ์ตูนแอนิเมชั่นเรื่องล่าสุดของประเทศไทย ผลิตขึ้นในปี พ.ศ.2558 โดยได้รับการสนับสนุนจากธนาคารกสิกรไทย โดยทีมงานแอนิเมเตอร์สายเลือดไทยอย่าง The Monk Studios ผู้ผลิตงานแอนิเมชั่นในระดับเวิลด์คลาส ที่สร้างชื่อเสียงให้กับประเทศไทยด้วยการกวาดรางวัลในสาขาต่างๆ กว่า 36 รางวัล จากภาพยนตร์ Short Animated Feature Film 2 เรื่องคือ Escape of the Ginger Bread Man ! และ NINE โดยรวมนั้นกวาดรายได้ไปทั้งหมด เฉพาะประเทศไทย 16.19 ล้านบาท จากต้นทุนสร้าง 150 บาท ซึ่งเป็นที่น่าเสียดายที่ไม่ประสบความสำเร็จในเรื่องของรายได้เท่าไรนัก
แต่ถึงอย่างไรก็ตาม จาก “เหตุมหัศจรรย์” ถึง “คุณทองแดง” ทั้งหมดนี้ คือก้าวที่สำคัญของวงการแอนิเมชั่น ไทย ทั้งนี้จากข้อมูลเรื่องการผลิตผลงานสร้างสรรค์ของผู้ประกอบการไทย เมื่อเปรียบเทียบกับประเทศอื่นๆ แล้ว ไทยยังคงมีสัดส่วนอยู่ในระดับที่ไม่สูงนัก แต่ศักยภาพและผลงานการผลิต ณ ปัจจุบัน ก็อยู่ในระดับที่น่าสนใจไม่น้อย สำหรับอนาคต ตลาดวงการแอนิเมชั่นไทยคาดว่าน่าจะเติบโตและก้าวไปได้มากกว่านี้ หากได้รับการสนับสนุนที่ดีจากภาครัฐ และหน่วยงานภาคเอกชนต่างๆ